خاطرات چه تاثیری در هدیه دارند؟
احساسات از تعاملات پایدار به وجود آمدهاند. انسانها چه چیزهایی را دوست دارند و از آنها لذت میبرند و از چه چیزهایی متنفرند؟
شکل ظاهری و سودمندی و کارایی نقش فرعی دارند؛ در حالی که تاریخچهی تعامل با موضوعات و پیش زمینه ذهنی و خاطراتِ انسانها نقش اصلی را ایفا میکنند. به هدیهها، سوغاتیها، کارت پستالها یا حتی هدایای تبلیغاتی و خاطرات همراه آنها توجه کنید.
برای مثال برج ایفل تولید شده در اندازه کوچک، به ندرت اثر هنری و یا بسیار زیبا تصور میشود. اینگونه اشیا در دنیای هنر و طراحی «کیچ- kitsch» نامیده میشوند. این عبارت برای اشیای ارزان و پیش پا افتاده به کار میرود و دایره المعارف کلمبیا این واژه را چنین تعریف می کند:« از اوایل قرن بیستم برای پوسترها و مجسمههای ساخته شده از آثار هنری که ارزش خاصی ندارند و به لحاظ هنری ضعیف هستند این واژه به کار رفته است؛ محصولاتی که از آثار مشهور، بارها و بارها تولید میشوند اما به لحاظ هنری سطح پایین اند ولی به این دلیل که نمادهایی از آثار معروفند و خاطرات و تاریخچه ها را به یاد می آورند برای مردم با ارزش هستند»
در دنیای طراحی دوست داریم احساس و زیبایی را به یکدیگر پیوند دهیم. اشیا و محصولات جذاب و خوشایند با رنگهای دلپذیر و متنوع میسازیم؛ اما علت اصلی این نیست که مردم آنها را در زندگی روزانه استفاده میکنند یا به آنها علاقه دارند. اشیای جذاب و زیبا را به خاطر احساسی که به ما میدهند دوست داریم و به همین علت است که گاهی اشیای زشت را دوست داریم و از اشیای زیبا بدمان میآید!
احساسات بر تجارب شخصی و وابستگیها و خاطرات ما سایه میاندازند. در کتاب معنای اشیا، محققان بررسی کردهاند که چه ویژگیای شی را منحصر به فرد میسازد. آنها به خانههای افراد مختلف رفتند و با ساکنان آنها مصاحبه کردند تا به چگونگی روابط بین آنها و اشیای پیرامونشان و چیزهایی که مال آنهاست پی ببرند. آنها سوال میکردند که چه شیای برای آنها جایگاه خاصی دارد و از آنها میخواستند که آن اشیا را نشان دهند؛ سپس در مصاحبههای گستردهتر تحقیق کردند که چه ویژگیهایی آن اشیا را خاص کرده است.
آنها دریافتند که خاص بودن اشیا برای هر شخصی به خاطرات مهمی که از آن شی داشته است باز میگردد و این باعث شده است که مالک آن، ارزش خاصی برای آن شی در ذهن داشته و حس ویژهای در قلبش به آن شی خاص داشته باشد.
اشیا بدین ترتیب داستان و خاطرهای را به یادمان میآورند و خودشان به خودی خود مهم نیستند. بدین ترتیب داستان و خاطره ای که یادآور میشوند دارای اهمیت است.
یکی از زنانی که محققین با او مصاحبه کردند به صندلی های اتاق نشیمن خود اشاره کرد و گفت:« آنها اولین صندلیهایی هستند که با همسرم خریدیم، ما دو نفر روی آنها می نشستیم و بعدها بچههایمان هم روی آنها مینشستند»
ما جذب اشیایی میشویم که به لحاظ شخصی برای ما مهم اند. حس لذت را در ذهن ما به وجود میآورند و خاطراتمان را زنده میکنند. احساس تعلق خاطر داشتن به مکانها نیز همین طور است. جاهای خاصی از منزلمان، مکانهای مورد علاقه، چشم اندازهایی که دوست داریم. احساس تعلق خاطر، مرتبط به اشیا نیست؛ بلکه به روابط و معانی آنها و احساسات برانگیخته شده برمیگردد.